୫୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ରିଲାଏନ୍ସ କମ୍ପାନୀ ଆଉ ଆଜି …
1 min readଆଜି ଦେଶର ସର୍ବବୃହତ୍ତ କମ୍ପାନୀ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ରିଲାଏନ୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରୀ । ଏହାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ହେଉଛନ୍ତି ମୁକେଶ ଅମ୍ବାନୀଙ୍କ ପିତା ଧୀରୁଭାଇ ଅମ୍ବାନୀ । ଆଜି ଏହି କମ୍ପାନୀ ଦେଶ ବିଦେଶରେ ଖୁବ୍ ନାଁ କମାଇସାରିଛି କିନ୍ତୁ ଏହି କମ୍ପାନୀ କିପରି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଆଉ କେତେ ଟଙ୍କାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ତାହା କେତେ ଜଣଙ୍କୁ ଜଣା ?
୧୯୫୮ ମସିହାରେ ଜଣେ ଯୁବକ(ଧୀରୁଭାଇ ଅମ୍ବାନୀ) ପକେଟରେ ମାତ୍ର ୫୦୦ ଟଙ୍କା ନେଇ ଭାରତ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। କେହି ଜାଣି ନଥିଲେ ଯେ ଏହି ଅଳ୍ପ ପରିମାଣ ଦେଶର ସର୍ବବୃହତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ପରିଣତ ହେବ – ରିଲାଏନ୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଜ୍ ଲିମିଟେଡ୍ ପାଇଁ ବିହନ ଟଙ୍କା ହେବ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ଧୀରୁଭାଇ ଅମ୍ବାନୀ ତାଙ୍କର ୫୦୦ ଟଙ୍କା ସହିତ କ’ଣ କରିଥିଲେ? ଉତ୍ତର ଆପଣଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିପାରେ ।
ଧୀରୁଭାଇ ଅମ୍ବାନୀ ୨୮ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୩୨ ରେ ଗୁଜୁରାଟର ଜୁନାଗଡ ଜିଲ୍ଲାର ଛୋଟ ଛୋଟ ଗାଁରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଆର୍ଥିକ ଅସୁବିଧା ତାଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଅଧ୍ୟୟନ ଛାଡି ଏକ ସାମାନ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ – ପକୋଡା ବିକ୍ରୟ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କଲା । ଏହା ତାଙ୍କ ସଫଳତାର ଯାତ୍ରାର ଆରମ୍ଭ ଥିଲା । ଭଲ ରୋଜଗାର ଆଶାରେ, ଧୀରୁଭାଇ ୟେମେନର ଆଡେନ ଚାଲିଗଲେ, ଏବଂ ସେ ଏ ବେସେ ଆଣ୍ଡ କୋ ପାଇଁ ଏକ ଗ୍ୟାସ ଷ୍ଟେସନ ସେବକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ମାସକୁ ୩୦୦ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଥିଲେ। ଆଠ ବର୍ଷର ପରିଶ୍ରମ ପରେ ସେ ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ୫୦୦ ଟଙ୍କା ନେଇ ଭାରତ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ଏହି ଅଳ୍ପ ପରିମାଣରେ ସେ ନିଜ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଚମ୍ପକଲାଲ ଦାମାନୀଙ୍କ ସହ ସହଭାଗୀ ହୋଇ ‘ମାର୍ଜିନ’ ନାମକ ଏକ ବୟନ ବ୍ୟବସାୟ କମ୍ପାନୀ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
୧୯୬୦ ରେ, ଧୀରୁଭାଇ ଏକ ସାହସିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇ ରିଲାଏନ୍ସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ, ପ୍ରଥମେ ବୟନ ଶିଳ୍ପ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲେ । ମୁମ୍ବାଇରେ ଏକ ଛୋଟ କପଡା କାରଖାନା ଭାବରେ ରିଲାଏନ୍ସ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଧୀରୁଭାଇଙ୍କ ଚମତ୍କାର ନେତୃତ୍ୱରେ ଏହା ଶୀଘ୍ର ବଜାରର ଅଗ୍ରଣୀ ହେଲା । ୧୯୭୭-୭୮ ମସିହାରେ, ରିଲାଏନ୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଜ୍ ଲିମିଟେଡ୍ (RIL) ଏକ ଆଇପିଓ ମୂଲ୍ୟ ୧୦୦୦ ଟଙ୍କା ସହିତ ସାର୍ବଜନୀନ ହେଲା । ଯେଉଁମାନେ ଏହି ଆଇପିଓରେ ବିନିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ସେମାନେ ୩୮ ତମ ବାର୍ଷିକ ସାଧାରଣ ସଭା ଦ୍ୱାରା ୭ ଲକ୍ଷ ୭୮ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ଆଜି ରିଲାଏନ୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଜ୍ ୨୦୫୧୭୯୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ବଜାର ପୁଞ୍ଜି ସହିତ ଭାରତର ସର୍ବବୃହତ କମ୍ପାନୀ ଭାବରେ ଛିଡା ହୋଇଛି । ଏହା ହାଇଡ୍ରୋକାର୍ବନ୍ ଅନୁସନ୍ଧାନ, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ବିଶୋଧନ, ପେଟ୍ରୋକେମିକାଲ୍ସ, ଖୁଚୁରା ଏବଂ ଟେଲିକମ୍ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ର ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥାଏ । ତାଙ୍କ ପୁଅ ମୁକେଶ ଅମ୍ବାନୀ ଏବଂ ଅନିଲ ଅମ୍ବାନୀଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଧୀରୁଭାଇ ଅମ୍ବାନୀଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ୨୦୦୨ ରେ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ଦୃଶ୍ୟପଟ୍ଟ ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି।