ଜଙ୍ଗଲ ଛାଡି ପର୍ବତ ମୁହାଁ ହେଲେ ଜାତୀୟ ପକ୍ଷୀ ମୟୂର; ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ମିଳିଲା ବଡ଼ ଚେତାବନୀ !
1 min readଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର କୁମାଓନ୍ ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଏକ ଚମତ୍କାର ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ବାଗେଶ୍ୱରର ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ମୟୂର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଏଥିରେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନଭୂମି ଜଙ୍ଗଲ ଏବଂ ଗରମ ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ମିଳୁଥିବା ମୟୂର, ଏପରି ଉଚ୍ଚତାରେ କ୍ୱଚିତ୍ ଦେଖାଯାଏ, ଯାହା ଏହି ଦୃଶ୍ୟକୁ ଅସାଧାରଣ କରିଥାଏ | ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ 1600 ଫୁଟ ଉଚ୍ଚରେ ମୟୂର ସାଧାରଣତଃ ବାସ କରନ୍ତି। ତେବେ ପ୍ରାୟ 6500 ଫୁଟ ଉଚ୍ଚରେ ଅବସ୍ଥିତ ବାଗେଶ୍ୱର ନିକଟ ଏକ ଜଙ୍ଗଲରେ ଏହି ପକ୍ଷୀଟି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଏହି ଆବିଷ୍କାର ପକ୍ଷୀ କାହିଁକି ଏତେ ଉଚ୍ଚତାକୁ ଗଲା ସେନେଇ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଙ୍କି ମାରୁଛି।
ବାଗେଶ୍ୱର ଠାରୁ 30 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ 5200 ଫୁଟରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚରେ ଅବସ୍ଥିତ କାଫଲିଗେୟାର ଗ୍ରାମରେ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ପ୍ରଥମେ ମୟୂର ଦେଖିଥିଲେ। ଦୁଇ ମାସ ପୂର୍ବେ ଏହି ପକ୍ଷୀଟି ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ଯାହା ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ଏହା ଉପରେ ବନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଗତିବିଧି ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ଏବଂ ପକ୍ଷୀର ଉପସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ କ୍ୟାମେରା ଟ୍ରାପ ଲଗାଇଥିଲା।
ଏହି ବିରଳ ଦୃଶ୍ୟ ଏକ ପୃଥକ ଘଟଣା କି ନାହିଁ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା, ଏକ ବୃହତ ପରିବେଶ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ଅଂଶ ଯାହା ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସହିତ ଜଡିତ ହୋଇପାରେ | ପଶୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ଏବଂ ବାସସ୍ଥାନ ଢାଞ୍ଚାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରାୟତଃ ବ୍ୟାପକ ପରିବେଶ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସୂଚକ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ | ଏହି ଉଚ୍ଚତାରେ ଏକ ମୟୂର ଦେଖିବା ଏକ ଚେତାବନୀ ସଙ୍କେତ ହୋଇପାରେ |
ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଡେରାଡୁନରେ ଥିବା ୱାଇଲ୍ଡ ଲାଇଫ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ବୈଜ୍ଞାନିକ ବି.ଏସ୍ ଆଡିକାରୀ ଏହି ଦୃଶ୍ୟକୁ ନେଇ ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଏକ ଅସାଧାରଣ ଘଟଣା। ମୟୂର ସମତଳ ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରୁଥିବା ଜଣାଶୁଣା | ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେମାନଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତି ଜଳବାୟୁ କିମ୍ବା ପରିବେଶ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସଙ୍କେତ ହୋଇପାରେ, ଯାହାକି ବିସ୍ତୃତ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ କରେ |
ବାଗେଶ୍ୱର ଜଙ୍ଗଲ ବିଭାଗର ରେଞ୍ଜର ଶ୍ୟାମ ସିଂ କରାୟତ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାଣିପାଗର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ବାସସ୍ଥାନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ନୂତନ ଅଞ୍ଚଳ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ପ୍ରେରିତ କରିପାରେ। କରାୟତ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାଣିପାଗର ଢାଞ୍ଚା ଏବଂ ବାସସ୍ଥାନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ପଶୁମାନେ ନୂତନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ସମ୍ଭବ ଯେ ପକ୍ଷୀମାନେ ଖାଦ୍ୟ କିମ୍ବା ଜଳ ସନ୍ଧାନରେ ଉଚ୍ଚ ଉଚ୍ଚତାକୁ ଯାଇଥାଇ ପାରନ୍ତି |
ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ପାଇଁ ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ? ବାଗେଶ୍ୱରର ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ମୟୂରର ଉପସ୍ଥିତି ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ପରିବେଶ କାରଣରୁ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଆଚରଣରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି। ଏହି ଘଟଣାର ବ୍ୟାପକ ଜଳବାୟୁ ଧାରା ସହିତ ଜଡିତ ଅଛି ନା ଏକ ପୃଥକ ମାମଲା ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଜାରି ରହିବ।