ଖୁବଶୀଘ୍ର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବୁଲଡୋଜର ଗାଇଡଲାଇନ; କେବଳ ରାସ୍ତାରୁ ମସଜିଦ ନୁହେଁ ମନ୍ଦିର ବି ହଟିବ
1 min readମଙ୍ଗଳବାର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସର୍ବସାଧାରଣ ସ୍ଥାନରେ ଅବସ୍ଥିତ ଯେକୌଣସି ଧାର୍ମିକ ଢାଞ୍ଚା, ଦରଗା ହେଉ କିମ୍ବା ମନ୍ଦିର, ଏହାକୁ ହଟାଇବାକୁ ପଡିବ କାରଣ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ହେଉଛି। ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଦେଶ। ଜଷ୍ଟିସ୍ ବି.ଆର ଗାଭାଇ ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ୍ କେ.ଭି ବିଶ୍ୱନାଥନ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ ଯାହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଉଛୁ ତାହା କେବଳ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ନୁହେଁ ସମସ୍ତ ନାଗରିକ, ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧର୍ମ ପାଇଁ ଅଲଗା ନିୟମ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ | ଏଥିପାଇଁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ସାରା ଦେଶ ନିମନ୍ତେ ଏକ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଆଣିବେ। ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଅଭିଯୁକ୍ତ କିମ୍ବା ଏପରିକି ଦୋଷୀସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ କାରଣ ଭାବେ ଦର୍ଶାଇ ତାଙ୍କ ଘରକୁ ଭଙ୍ଗାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଅଦାଲତ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଛନ୍ତି। ତେବେ ସର୍ବସାଧାରଣ ସ୍ଥାନ, ରାସ୍ତା, ଫୁଟ୍ପାଥ, ସରକାରୀ ଜମି, ଜଙ୍ଗଲ, ଜଳଉତ୍ସ ଭଳି ସ୍ଥାନରେ ଜବରଦଖଲକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି।
ଧାର୍ମିକ ପୀଠକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ତାଙ୍କ ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି । ଏଥିରେ କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି, ଯଦି ଜବରଦଖଲ କରି କୌଣସି ଧାର୍ମିକ ପୀଠ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଯଦି ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରେ ତେବେ କାହାର ଧର୍ମକୁ ନ ଦେଖି ତାକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯିବ । କିନ୍ତୁ ଜବରଦଖଲ ଉଚ୍ଛେଦ ନାଁରେ କାହାର ଘର ଦ୍ଵାର ଭଙ୍ଗା ଯାଇପାରିବନି ।
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ବିନା ଅନୁମତିରେ କୌଣସି ଅଭିଯୁକ୍ତର ଘର ନ ଭାଙ୍ଗିବାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି । ସାରା ଦେଶରେ ଏପରି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଉପରେ ସ୍ଥଗିତାଦେଶ ଜାରି କରାଯାଇଛି । ଆସାମ ସରକାର ଜଣେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ଘର ଉଚ୍ଛେଦ କରିବାରୁ ଗତକାଲି ଅଦାଲତ ଅବମାନନା ନୋଟିସ ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା ।
ରାଜ୍ୟରେ ଅପରାଧରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅପରାଧର ସମ୍ପତ୍ତି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଭାବେ ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ଆବେଦନ ଉପରେ ଏହାର ରାୟ ସଂରକ୍ଷିତ ଥିବାବେଳେ ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ। ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ | ବେଞ୍ଚ କହିଛି ଯେ ଏହାର ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୭ ଆଦେଶରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଅକ୍ଟୋବର ୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିନା ଅନୁମତିରେ ଅପରାଧରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ନଷ୍ଟ କରିବା ବଳବତ୍ତର ରହିବ।
ସର୍ବସାଧାରଣ ରାସ୍ତା, ସରକାରୀ ଜମି କିମ୍ବା ଜଙ୍ଗଲରେ କୌଣସି ଅନଧିକୃତ ନିର୍ମାଣକୁ ଏହା ସୁରକ୍ଷା ଦେବ ନାହିଁ ବୋଲି କୋର୍ଟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ହେବ ଯେ ଏନକାଉଣ୍ଟରରୁ କେହି ସାହାଯ୍ୟ ନିଅନ୍ତି ନାହିଁ | ଯଦି ସର୍ବସାଧାରଣ ସଡ଼କ, ଫୁଟପାଥ ଏବଂ ରେଳ ଲାଇନରେ କୌଣସି ଅନଧିକୃତ ନିର୍ମାଣ ହେଉ, ସେ ମନ୍ଦିର, ମସଜିଦ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଧାର୍ମିକ ସଂରଚନା ହେଉ, ଭାଙ୍ଗିବାକୁ ବାରଣ କରୁଥିବା ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ଆଦେଶ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଗୁ ହେବ ନାହିଁ।
ଦଙ୍ଗଲ ତଥା ହିଂସା ମାମଲାରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ଯେପରି ନଷ୍ଟ ନହୁଏ ସେଥିପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଲୋଡିଥିବା ଜାମିଟ୍ ଉଲାମା-ଇ-ହିନ୍ଦ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନେ ଆବେଦନ କରିଥିଲେ।
ଅନଧିକୃତ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଆଇନ ଧର୍ମ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱାସ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଯଦି ୨ଟି ସଂରଚନା ନିୟମ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରେ ଏବଂ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ତେବେ ଏହା ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ | ଆଇନ ଅନଧିକୃତ ନିର୍ମାଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେବା ଉଚିତ ଏବଂ ଧର୍ମ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱାସ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ମ୍ୟୁନିସିପାଲିଟି କର୍ପୋରେସନ୍, ନାଗର ପଞ୍ଚାୟତ ପାଇଁ ପୃଥକ ଆଇନ ରହିବ ଏବଂ ସଚେତନତା ପାଇଁ ଏକ ଅନଲାଇନ୍ ପୋର୍ଟାଲ୍ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି। ୟୁପି ସରକାରରେ ହାଜର ହୋଇଥିବା ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହେଟ୍ଟା କହିଛନ୍ତି ଯେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ଅନେକ ବେଆଇନ ଭାବେ ନିର୍ମିତ ସମ୍ପତ୍ତି ମଧ୍ୟ ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଛି। ବେଞ୍ଚ କହିଛି ଯେ ଏହା ଏନକାଉଣ୍ଟର ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ ନୁହେଁ।
ବେଞ୍ଚ ପଚାରିଛି- ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଙ୍ଗି ପାରିବ କି?
ମେହଟା ବେଞ୍ଚକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାଙ୍ଗିବା ଡ୍ରାଇଭରେ ଅଲ-ଇଣ୍ଡିଆ ଗାଇଡଲାଇନ ଉପରେ ତାଙ୍କର କିଛି ପରାମର୍ଶ ରହିଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅପରାଧରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିବା ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ଆଧାର ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏଥିପାଇଁ ବେଞ୍ଚ ପଚାରିଛି, ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତି ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ଏକ କାରଣ ହେବ କି? ଏଥିପାଇଁ ମେହେଟ୍ଟା କହିଛନ୍ତି, ନା, ଆଦୌ ନୁହେଁ ଏବଂ ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ନୁହେଁ।
ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ନୋଟିସ୍ ପଞ୍ଜୀକୃତ ପୋଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ମାଲିକଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଯିବା ଉଚିତ। ଏହାକୁ ଏକ ଅନଲାଇନ୍ ପୋର୍ଟାଲରେ ମଧ୍ୟ ରଖାଯାଇପାରିବ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏହା ଡିଜିଟାଲ୍ ରେକର୍ଡ ହୋଇପାରିବ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ଆଦେଶର ସଠିକତା ଉପରେ ନ୍ୟାୟିକ ମନିଟରିଂର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିବ। ବେଞ୍ଚ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ଯେ ଭାଙ୍ଗିବା ଆଦେଶ ଏବଂ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ମଧ୍ୟରେ 10 କିମ୍ବା 15 ଦିନର ଅବଧି ରହିବା ଉଚିତ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଲୋକମାନେ ବିକଳ୍ପ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିପାରିବେ। ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ରାସ୍ତାରେ ଶିଶୁ ଓ ମହିଳାଙ୍କୁ ଦେଖିବା ଦୁଃଖଦାୟକ। ଯଦି ସମ୍ପତ୍ତି 10-15 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ତେବେ ଏଥିରେ ଅଧିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ ନାହିଁ |