ଜିଲାପି ଭଳି ଗୋଲ ତା ଇତିହାସ , କେମିତି ବନିଲା ଭାରତୀୟଙ୍କ ପ୍ରିୟ ?
1 min readଜିଲାପି , କହିବାକୁ ଗଲେ ଭାରତୀୟଙ୍କ ଘରେ ବା ଫ୍ରିଜରେ ପ୍ରତ୍ୟକଦିନ ଥିବା ମିଠା । ସବୁ ପର୍ବ ପର୍ବଣାରେ ମିଠା ମାନଙ୍କ ଭଣ୍ଡାର ଲଗେଇ ଦେଲେ ବି ଆମକୁ ଜଲେବି ଦରକାର । ତେବେ ଭାରତୀୟଙ୍କର ଏହି ଜିଲାପି ସହ କିଛି ଖାସ୍ କନେକ୍ସନ ଥାଏ । ଆଉ ଏହି ଜିଲାପି ଏବେ ନୁହଁ ବରଂ ପ୍ରଭୁ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ସମୟରୁ ରହିଆସିଛି । ଆଉ ଖାସ୍ ଦଶହରାରରେ ହିଁ ଘରେ ଘରେ ଏହି ମିଠାକୁ ଖୋଜାଯାଏ । ଯାହାର କିଛି ପୌରାଣିକ ରହସ୍ୟ ରହିଛି । ଦ୍ୱାପର ଜୁଗରେ ଜିପାଲି ଶଶକୁଲି ନାମରେ ଜଣାଯାଉଥିଲା । ତେବେ ଏହି ମିଠାର ଆରମ୍ଭ ପ୍ରାଚୀନ ମଧ୍ୟ-ପୂର୍ବ ରୁ ଆସିଛି । ଜିଲାପିର ଆରମ୍ଭ ଦଶମ ଶତାବ୍ଧୀର ପାରସରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯେଉଁଠି ଏହା ଜୁଲାବିୟା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ।
ଜିଲାପିର ଆରମ୍ଭ – ହବସନ୍-ଜବସନ୍ଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଜାଲେବି ଶବ୍ଦ ଆରବୀୟ ଶବ୍ଦ ‘ଜାଲାବିଆ’ କିମ୍ବା ପାର୍ସୀ ଶବ୍ଦ ‘ଜଲିବିୟା’ ରୁ ଆସିଛି। ‘କିତାବ-ଅଲ-ତବିକ’ ନାମକ ପୁସ୍ତକରେ ‘ଜାଲାବିୟା’ ନାମକ ଏକ ମିଠା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯାହା ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା। ଇରାନରେ ଏହାକୁ ‘ଜୁଲାବିୟା ବା ଜୁଲୁବିୟା’ କୁହାଯାଏ । ‘ଜୁଲୁବିୟା’ ତିଆରି ପାଇଁ ଅନେକ ରେସିପି ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀର ଆରବୀୟ ରୋଷେଇ ପୁସ୍ତକରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ସେହିଭଳି ଜୈନ ଲେଖକ ଜିନ୍ନାସୁରଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ‘ପ୍ରିୟଙ୍କନାରପକଥା’ରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ଏଥି ସହିତ, ଜାଲେବୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପୁସ୍ତକ ିଭୋଜନକୁଟୁହଲା’ରେ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତ ପୁସ୍ତକ’ ‘ଗୁଣୟଗୁଣବୋଦ୍ଧିନ’ରେ ଲେଖାଯାଇଛି।
ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ମିଠା ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ସମୟରେ ପାର୍ସୀ ଏବଂ ତୁର୍କୀ ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲା ଏବଂ ସେବେଠାରୁ ଏହା ଆମ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ତିଆରି ହେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ବାସ୍ତବରେ, ଅନେକ ଲୋକ ଜଲେବୀଙ୍କୁ ଏକ ଶୁଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ମିଠା ବୋଲି ଭାବନ୍ତି ଜ୍ଝ ଶରଦଚନ୍ଦ୍ର ପେଣ୍ଡକାରକର ଜାଲେବୀଙ୍କ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ନାମ କୁଣ୍ଡଲିକା ଭାବରେ ଦେଇଛନ୍ତି। ସେ ରଘୁନାଥଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ଭୋଜ କୁଟୁହଲ’ ନାମକ ଏକ ପୁସ୍ତକକୁ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ଏହି ଥାଳି ତିଆରି କରିବାର ପଦ୍ଧତି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ଯେଉଁମାନେ ଏହାର ଭାରତୀୟ ଉତ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତି ସେମାନେ ଏହାକୁ ‘ଜଲ୍-ଭଲିକା’ ବୋଲି ଡାକନ୍ତି । ଏହା ଏହି ନାମ ପାଇଲା କାରଣ ଏହା ରସରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା ଏବଂ ତା’ପରେ ଏହାର ରୂପ ଜିଲାପି ହୋଇଗଲା ।
ଜିଲାପି କେଉଁ ନାମ ଦ୍ୱାରା ଜଣାଶୁଣା?
ଯେତେବେଳେ କି ଭାରତରେ ଏହା ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ଭିନ୍ନ ନାମ ଦ୍ୱାରା ଜଣାଶୁଣା ଜ୍ଝ ବେଙ୍ଗଲରେ ଏହାକୁ ‘ଚନାର’ କୁହାଯାଏ । ଇନ୍ଦୋରରେ ଜଲେବା, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମାୱା ଜମ୍ବି, ହାଇଦ୍ରାବାଦର ଖୋଆ ଜଲେବି, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଇମର୍ତ୍ତୀ କିମ୍ବା ଜାଙ୍ଗିରି ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା ।