ଭାରତରେ ଶୂନ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ଛପା ହେବା ପଛରେ , କ’ଣ ଥିଲା ପ୍ରକୃତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ…
1 min read
ଆମେ ଜାଣିଛେ ଯେ ଭାରତରେ ୧ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୨ ହଜାର ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଛି । କିନ୍ତୁ ଆପଣ କେବେ ଶୁନ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ଛପାଯିବା କଥା ଶୁଣିଛନ୍ତି କି? ଶୂନର କୈାଣସି ମୂଲ୍ୟ ନଥିବା ବେଳେ ଭାରତରେ କିନ୍ତୁ ପୂର୍ବରୁ ଶୁନ ଟଙ୍କାର ନୋଟ ଛପା ହୋଇଥିଲା । ଏହି ନୋଟ୍ ଏତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା ଯେ ଏହାର ଚାହିଦା ସବୁଆଡେ ବଢି ଚାଲିଥିଲା । ହେଲେ ଏହି ନୋଟର କୌଣସି ମୂଲ୍ୟ ନଥିଲା । ଏହି ଶୂନ ଟଙ୍କାର ନୋଟରେ କେହି କିଛିବି ସାମଗ୍ରୀ କିଣି ପାରୁନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ନୋଟ୍ ବହୁତ ବର୍ଷଧରି ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହାର ଚାହିଦା ଦିନକୁ ଦିନ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରୁ ଉତ୍ତର ଭାରତ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିଲା । ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୭ ବର୍ଷ ପରେ ଏହିନୋଟ୍ ର ମୁଦ୍ରଣ କୁ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା ।
ବାସ୍ତବରେ, ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ଚେନ୍ନାଇର ଏକ ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂଗଠନ (ଏନଜିଓ) ର ୫ ମ ସ୍ତମ୍ଭ ଶୂନ ଟଙ୍କାର ଏକ ନୋଟ୍ ଛାପିଥିଲା । ଏହି ନୋଟ୍ ଉପରେ ସରକାର କିମ୍ବା ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ କୈାଣସି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଇ ନାହାଁନ୍ତି କିମ୍ବା ଏହାକୁ ପ୍ରଚାରରେ ରଖାଯାଇ ନାହିଁ । ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ନୋଟ୍ ବଣ୍ଟନ କରି ଏନଜିଓ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଏକ ବିଶେଷ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥିଲା । ଏହି ନୋଟ୍ ହିନ୍ଦୀ, ତାମିଲ, କନ୍ନଡ, ମାଲାୟାଲମ୍ ଏବଂ ତେଲୁଗୁ ଭାଷାରେ ମୁଦ୍ରିତ ହୋଇଥିଲା । ଦେଶର ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଦୁର୍ନୀତି ଏତେ ମାତ୍ରାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଯେ ଲୋକମାନେ ବହୁତ ଚିନ୍ତିତ ହୋଇପଡିଥିଲେ । ଲାଞ୍ଚ ଦେବା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଟଙ୍କା ଦେବା ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା, ଯାହା ବିରୁଦ୍ଧରେ ୫ ଟି ପିଲାର ଏନଜିଓ ଏକ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଏହି ଅଭିଯାନ ଅଧୀନରେ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ, ବସ୍ ଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଏବଂ ବଜାରରେ ଶୂନ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ ଛପା ଯାଇ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏନଜିଓ ଲୋକଙ୍କୁ ଦୁର୍ନୀତି ଏବଂ ଲାଞ୍ଚ ବିରୋଧରେ ସଚେତନ କରାଇ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ବିଷୟରେ ସଚେତନ କରାଇଥିଲା ।
ଏନଜିଓ ବିବାହ ସମାରୋହକୁ ଯାଇ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ପାଇଁ ବୁକଲେଟ୍ ଏବଂ ଶୂନ ମୂଲ୍ୟ ନୋଟ୍ ବଣ୍ଟନ କରିଥିଲା । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଛାତ୍ର ଏବଂ ଜନସାଧାରଣ ମଧ୍ୟ ୩୦ ଫୁଟ ଲମ୍ବ ଏବଂ ୧୫ ଫୁଟ ଚଉଡା ଶୂନ ମୂଲ୍ୟର ନୋଟ ବ୍ୟାନର କରିଥିଲେ । ଏହି ବ୍ୟାନର ସହିତ ଯୁବକମାନେ ପ୍ରାୟ ୧୨୦୦ ବିଦ୍ୟାଳୟ, କଲେଜ ଏବଂ ସାଧାରଣ ସଭା ପରିଦର୍ଶନ କରି ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧରେ ସଚେତନ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଅଭିଯାନ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିଲା ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଶୂନ ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧରେ ଛିଡା ହେବାକୁ ୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ନାଗରିକଙ୍କଠାରୁ ଦସ୍ତଖତ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା ।
